नेपाल धितोपत्र बोर्डको नयाँ नीति तथा कार्यक्रम: के—के छन् मुख्य बुँदा ?

नेपाल धितोपत्र बोर्डले चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ का लागि आफ्नो नीति तथा कार्यक्रम सार्वजनिक गर्दै सूचीकृत कम्पनीहरूको 'लकइन' अवधि परिमार्जन गर्ने निर्णय गरेको छ। सोमबार सार्वजनिक गरिएको यस कार्यक्रममा विभिन्न सुधार र नयाँ व्यवस्थाहरू समेटिएका छन्, जसले नेपालको धितोपत्र बजारलाई थप सुदृढ र व्यवस्थित बनाउने अपेक्षा गरिएको छ।

सूचीकृत कम्पनीको 'लकइन' अवधि परिमार्जन

धितोपत्र बोर्डले सूचीकृत सङ्गठित संस्थाहरूका संस्थापक सेयरको हाल कायम रहेको 'लकइन' अवधि सम्बन्धी व्यवस्थामा अध्ययन गरी परिमार्जन गर्ने भएको छ। यसले गर्दा संस्थापक सेयरधनीहरूको सेयर कारोबारमा थप लचिलोपन आउनेछ र लगानीकर्ताको विश्वास बढ्नेछ।

“सूचीकृत सङ्गठित संस्थाको संस्थापक सेयरको हाल कायम लकइन अवधि सम्बन्धी व्यवस्थामा अध्ययन गरी परिमार्जन गरिनेछ” बोर्डले सोमबार जारी गरेको नीति तथा कार्यक्रममा उल्लेख छ। यसले गर्दा बजारमा नयाँ संस्थापक सेयरधनीहरूको सेयर कारोबारमा समेत सहजीकरण हुने अपेक्षा गरिएको छ।

हकप्रद सेयर र संस्थापक शेयरको लिलाम बिक्रीको व्यवस्थापन

बोर्डले हकप्रद सेयर र संस्थापक सेयरको लिलाम बिक्रीलाई व्यवस्थित गर्न अटोमेटेड अक्सन सिस्टम लागू गर्ने निर्देशन दिने भएको छ। यस प्रणालीको कार्यान्वयनले सेयर लिलाम प्रक्रियामा पारदर्शिता र सुस्पष्टता आउनेछ।

“हकप्रद सेयर र संस्थापक सेयरको लिलाम बिक्रीलाई व्यवस्थित गर्न अटोमेटेड अक्सन सिस्टम लाई कार्यान्वयनमा ल्याउन निर्देशन दिने” नीति तथा कार्यक्रममा उल्लेख छ। अटोमेटेड अक्सन सिस्टमले सेयर बिक्रीको प्रक्रियालाई छिटो र प्रभावकारी बनाउने अपेक्षा गरिएको छ।

गैर आवासीय नेपालीको दोस्रो बजारमा प्रवेश

धितोपत्र बोर्डले यस पटक पनि गैर आवासीय नेपालीलाई दोस्रो बजारमा प्रवेश गर्न खुला गर्ने विषयलाई प्राथमिकता दिएको छ। यद्यपि, यो विषय लामो समयदेखि नीति तथा कार्यक्रममा समेटिँदै आएको भए पनि पूर्णता पाउन सकेको छैन।

“धितोपत्रको दोस्रो बजारमा गैर आवासीय नेपालीहरूको लगानी खुला गर्न धितोपत्र सम्बन्धी कानुनहरूमा संशोधन प्रक्रिया अगाडि बढाउने” नीति तथा कार्यक्रममा उल्लेख छ। यसले गर्दा विदेशी लगानीकर्ताहरूको आकर्षण बढ्ने र नेपालको पुँजीबजारलाई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा प्रतिस्पर्धी बनाउने अपेक्षा गरिएको छ।

अन्य प्रमुख नीतिहरू र कार्यक्रमहरू

नेपाल धितोपत्र बोर्डले यस आर्थिक वर्षका लागि अन्य महत्वपूर्ण नीतिहरू र कार्यक्रमहरू पनि अघि सारेको छ। यसले पुँजीबजारलाई सुधार र सुदृढीकरणमा सहयोग पुर्याउनेछ।

१. पूँजीबजार सुधारका लागि विशेषज्ञहरूको तालिम: बोर्डले पुँजीबजार सुधारका लागि विशेषज्ञहरूको तालिम दिने योजना बनाएको छ। यसले गर्दा बजारमा नयाँ जानकार विशेषज्ञहरू तयार हुनेछ र सुधारका लागि आवश्यक सुझावहरू प्रदान गर्न सक्षम हुनेछ।

२. धितोपत्र तथा वित्तीय उपकरणहरूको प्रवर्द्धन र विकास: बोर्डले धितोपत्र तथा वित्तीय उपकरणहरूको प्रवर्द्धन र विकास गर्ने योजना बनाएको छ। यसले गर्दा नयाँ लगानीकर्ताहरूलाई आकर्षित गर्न सहयोग पुग्नेछ।

३. सूचना प्रविधिको उपयोग गरेर सेवा सुधार: बोर्डले सूचना प्रविधिको उपयोग गरेर सेवा सुधार गर्ने योजना बनाएको छ। यसले गर्दा बजारमा सेवा प्रवाह छिटो र प्रभावकारी हुनेछ।

४. बजार निगरानी प्रणाली सुदृढीकरण: धितोपत्र बोर्डले बजार निगरानी प्रणालीलाई सुदृढ बनाउन विशेष ध्यान दिएको छ। यसले गर्दा बजारमा हुने विभिन्न अनियमितता र अपारदर्शिता हटाउन मद्दत पुग्नेछ।

५. शिक्षण कार्यशाला र प्रशिक्षण कार्यक्रमहरू: बोर्डले विशेषज्ञहरूको तालिमका लागि विभिन्न शिक्षण कार्यशाला र प्रशिक्षण कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्नेछ। यसले गर्दा बजारमा नयाँ जानकार विशेषज्ञहरू तयार हुनेछ।

६. अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन र सेमिनारहरूमा सहभागिता: बोर्डले अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन र सेमिनारहरूमा सहभागिता जनाउने योजना बनाएको छ। यसले गर्दा नेपालका वित्तीय संस्थाहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्षम बनाउनेछ।

७. प्रविधिको अधिकतम प्रयोग गर्ने नयाँ प्रविधि निर्माण: धितोपत्र बोर्डले प्रविधिको अधिकतम प्रयोग गर्ने नयाँ प्रविधि निर्माण गर्ने योजना बनाएको छ। यसले गर्दा बजारमा सूचना प्रविधिको उपयोग बढ्नेछ र सेवा सुधारमा सहयोग पुग्नेछ।