डिम्याट खाता ६७ लाख नाघ्यो, तर सक्रिय लगानीकर्ता कम
Author
NEPSE trading

काठमाडौं – सेयर बजारमा कारोबार गर्न अनिवार्य गरिएको डिम्याट खाता (हितग्राही खाता) खोल्नेको संख्या ६७ लाख ५२ हजार नाघेको नेपाल धितोपत्र बोर्डको तथ्यांकले देखाएको छ। तर, यति धेरै डिम्याट खाता खुले पनि बजारमा सक्रिय रूपमा कारोबार गर्ने लगानीकर्ताको संख्या भने तुलनात्मक रूपमा निकै कम रहेको पाइएको छ।
२०७७ सालको असार मसान्तमा करिब १७ लाख डिम्याट खाता रहेकोमा, त्यसपछिका आर्थिक वर्षहरूमा तीव्र वृद्धि हुँदै चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को वैशाख मसान्तसम्म यो संख्या ६७ लाख ५२ हजार ७ सय पुगेको हो।
डिम्याट खाता संख्या वृद्धिसँगै ‘मेरो सेयर’ खाताको संख्या पनि उल्लेख्य रूपमा बढेको छ। हालसम्म ५८ लाख १६ हजार लगानीकर्ताले मेरो सेयर सेवा प्रयोग गरिरहेका छन्। २०७७ को असारमा करिब ७ लाख मात्र रहेको मेरो सेयर खाता संख्या २०७८ मा २८ लाख ५१ हजार, २०७९ मा ४३ लाख ६८ हजार, २०८० मा ५३ लाख २२ हजार र चालु वर्षको वैशाखमा ५८ लाख पुगेको हो।
बोर्डको विवरणअनुसार, डिम्याट खाता हुनेमध्ये पुरुषको हिस्सा ५२.५७% छ भने महिलाको संख्या ४२.४३% रहेको छ। यसले देखाउँछ कि व्यक्तिगत लगानीकर्ताको वर्चस्व अझै उच्च छ।
प्रदेशगत डाटा हेर्दा:
बागमती प्रदेश: ३६.११% (सबैभन्दा बढी)
कोशी: १८.८५%
गण्डकी: १२.८१%
लुम्बिनी: ११.८०%
मधेश: ११.६४%
सुदुरपश्चिम: ६.१८%
कर्णाली: २.६१% (सबैभन्दा कम)
अनलाइन कारोबारमा उल्लेख्य वृद्धि
डिम्याट खातासँगै दोस्रो बजारमा अनलाइन कारोबार गर्न युजरनेम लिने लगानीकर्ताको संख्यामा पनि निरन्तर वृद्धि भएको छ। २०७७ मा ३५ हजारले अनलाइन कारोबारका लागि युजर आइडी लिएका थिए। यो संख्या क्रमशः २०७८ मा ७ लाख ९५ हजार, २०७९ मा १४ लाख ८५ हजार, २०८० मा २२ लाख १६ हजार नाघेको र हाल २६ लाख ३३ हजार ५१० पुगेको छ।
डिम्याट खाता के हो?
डिम्याट खाता भनेको सेयर तथा अन्य धितोपत्रलाई भौतिक रूपमा नभई डिजिटल रूपमा राख्ने बैंक खाता जस्तै हो। यसलाई हितग्राही खाता पनि भनिन्छ। सेयर बजारमा कारोबार गर्नका लागि डिम्याट खाता खोल्नु अनिवार्य छ।
डिम्याट खाता प्रकारहरू:
व्यक्तिगत डिम्याट खाता
संयुक्त डिम्याट खाता
नाबालक डिम्याट खाता
संस्थागत डिम्याट खाता
एनआरएन डिम्याट खाता
विश्लेषकहरू भन्छन्, "डिम्याट खाताको संख्याले बजारको विस्तार देखाए पनि सक्रिय लगानीकर्ता नबढेसम्म सेयर बजारले गहिरो सुधार देखाउन गाह्रो हुन्छ।"