सरकारले २०८०-८१ मा तीन खर्ब पाँच अर्ब रुपियाँ ऋणको साँवाब्याज भुक्तानी गर्यो
Author
NEPSE trading
सरकारले गत आर्थिक वर्ष २०८०-८१ मा तीन खर्ब पाँच अर्ब रुपियाँ ऋणको साँवाब्याज भुक्तानी गरेको छ । जुन अहिलेसम्मकै उच्च हो । त्यसअघिको आवको तुलनामा भने करिब ८३ अर्ब रुपियाँले बढी हो ।
मुख्य बुँदाहरू:
उच्च भुक्तानी रकम:
सरकारले गत आर्थिक वर्ष २०८०-८१ मा तीन खर्ब पाँच अर्ब रुपियाँ ऋणको साँवाब्याज भुक्तानी गरेको छ।
यो रकम अहिलेसम्मकै उच्च हो र अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा करिब ८३ अर्ब रुपियाँले बढी हो।
आम्दानी र खर्चको असन्तुलन:
सरकारको खर्च अनुसार आम्दानी नबढ्दा सार्वजनिक ऋण बढाउनुपर्ने बाध्यताका कारण भुक्तानी दायित्व पनि बढ्न थालेको छ।
एकै आवमा कुल बजेटको करिब छ प्रतिशत रकम भुक्तानीकै लागि छुट्याउनुपर्ने अवस्था बनेको छ।
साँवा र ब्याजको विवरण:
सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयका अनुसार गत आवमा सरकारले ऋणबापत दुई खर्ब २३ अर्ब ३४ करोड रुपियाँ साँवा बुझाएको छ भने ८२ अर्ब रुपियाँ ब्याज तिरेको छ।
आन्तरिक ऋणको प्राथमिकता:
आन्तरिक ऋणका लागि सरकारले दुई खर्ब ५५ अर्ब ३९ करोड रुपियाँ भुक्तानी गरेको छ, जसमा एक खर्ब ८२ अर्ब ६२ करोड रुपियाँ साँवा र ७२ अर्ब ७६ करोड रुपियाँ ब्याज भुक्तानी गरिएको छ।
वैदेशिक ऋणको तुलनामा आन्तरिक ऋणको ब्याज उच्च हुने र समय कम हुने भएकाले सरकारले आन्तरिक ऋण भुक्तानीलाई बढी प्राथमिकतामा राख्छ।
वैदेशिक ऋण भुक्तानी:
वैदेशिक ऋणतर्फ भने सरकारले गत आवमा कुल ४९ अर्ब ९८ करोड रुपियाँ भुक्तानी गरेको छ, जसमा ४० अर्ब ७२ करोड साँवा र नौ अर्ब २६ करोड रुपियाँ ब्याज भुक्तान गरेको छ।
वैदेशिक ऋणको ब्याज औसतमा १.५ प्रतिशत हुने र समय धेरै हुने हुँदा त्यस्तो ऋणबापतको भुक्तानी सरकारलाई धेरै दबाब हुँदैन।
कुल ऋण स्थिति:
ऋणबापत तीन खर्ब रुपियाँ भुक्तानी गरे पनि गत आवको अन्त्यसम्म सार्वजनिक ऋण २४ खर्ब ३४ अर्ब पुगेको छ।
गत आवमा मात्र तीन खर्ब ५८ अर्ब ऋण थपिएको थियो।
कुल ऋण दायित्वमध्ये आन्तरिक ऋण ११ खर्ब ८० अर्ब रुपियाँ र वैदेशिक ऋण १२ खर्ब ५३ अर्ब रुपियाँ रहेको छ।
निष्कर्ष:
सरकारले गत आर्थिक वर्षमा तीन खर्ब पाँच अर्ब रुपियाँ ऋणको साँवाब्याज भुक्तानी गरेको छ, जुन अहिलेसम्मकै उच्च हो। सार्वजनिक ऋण बढाउने बाध्यता र भुक्तानी दायित्वले सरकारलाई ठूलो आर्थिक चुनौती सामना गर्नुपरेको छ। आन्तरिक ऋणलाई बढी प्राथमिकतामा राख्दै सरकारले वैदेशिक ऋणको पनि नियमित भुक्तानी गरिरहेको छ।