पछिल्लो ६ महिनामा उच्च निर्यात भएका वस्तुहरू: सोयाबिन तेल शीर्ष स्थानमा
Author
Dipesh Ghimire

काठमाडौं, फागुन २०८१ – पछिल्लो ६ महिनाको निर्यात विवरण अनुसार, नेपालबाट सबैभन्दा धेरै निर्यात भएको वस्तु सोयाबिन तेल रहेको छ, जसको निर्यात रकम रु. १८.९१ अर्ब पुगेको छ। नेपालबाट भारत र बंगलादेशतर्फ निर्यात हुने सोयाबिन तेल उच्च मागमा रहेको देखिन्छ।
महत्वपूर्ण निर्यात सामग्रीहरू
सोयाबिन तेलपछि पोलिस्टर धागो र ऊनको गलैंचा क्रमशः रु. ६.५५ अर्ब र रु. ५.६१ अर्ब निर्यात मूल्यका साथ दोस्रो र तेस्रो स्थानमा रहेका छन्। नेपाली ऊनी गलैंचा अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा, विशेष गरी युरोप र अमेरिका, अत्यधिक रुचाइन्छ।
त्यसैगरी, अलैंची (रु. ४.५५ अर्ब) तथा जस्तापाता (रु. ४.५१ अर्ब) पनि उच्च निर्यात भएका वस्तुहरूमा पर्छन्। निर्माण क्षेत्रमा प्रयोग हुने पार्टिकल बोर्ड (रु. ४.२४ अर्ब) निर्यातमा पनि उल्लेखनीय वृद्धि देखिएको छ।
कृषि र जडीबुटी उद्योगमा वृद्धि
नेपालको कृषि र जडीबुटी निर्यात पनि क्रमशः विस्तार हुँदै गएको देखिन्छ।
जूट वस्त्र (रु. ३.३४ अर्ब) र चिया (रु. ३.१५ अर्ब) निर्यातमा उल्लेखनीय वृद्धि देखिएको छ।
तयार लुगा (रु. २.८४ अर्ब) निर्यात नेपालका लागि सम्भावनायुक्त उद्योग भएको पुष्टि भएको छ।
आयुर्वेदिक औषधी (रु. १.०० अर्ब) र पश्मिना (रु. १.७१ अर्ब) निर्यात पनि सन्तोषजनक देखिन्छ।
चुनौती र अवसरहरू
तर, निर्यात वृद्धिसँगै केही चुनौतीहरू पनि छन्। अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिस्पर्धा, उत्पादन लागत, तथा व्यापारिक नीतिहरू नेपालका निर्यातकर्ताहरूका लागि प्रमुख समस्या बनेका छन्। सोयाबिन तेल जस्ता वस्तुहरू कच्चा पदार्थ आयातमा निर्भर भएकाले अन्तर्राष्ट्रिय बजार भाउको उतार-चढावबाट प्रभावित हुने खतरा रहन्छ।
व्यापार विशेषज्ञहरूका अनुसार, निर्यात प्रवर्द्धनका लागि सरकारको नीति, पूर्वाधार सुधार, तथा व्यावसायिक लगानी आवश्यक छ। नेपालले आफ्नो निर्यात उत्पादनहरूलाई विविधिकरण, गुणस्तर सुधार, र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा प्रवर्द्धन गर्न सकेमा निर्यात आम्दानी अझ वृद्धि हुने अपेक्षा गर्न सकिन्छ।